آشنایی با انواع ترک در بتن به شناخت بیشتر رفتارها و مشکلات در سازه های بتنی کمک شایانی می کند. ترک را می توان یکی از متداول ترین و بیشترین مشکلات قابل مشاهده در سازه های بتنی دانست. این ترک ها شاید به ظاهر چندان عجیب یا خطرناک به نظر نرسند اما در صورت بی توجهی می توانند بسیار مهم خطر افرین شوند. خوشبختانه متخصصان انواع ترک بتنی را شناسایی کرده اند. این مطلب سایت مقاوم سازان پایون به معرفی انواع ترک های بتن می پردازد. تا پایان با ما همراه باشید.
.jpg)
ترک در بتن چیست؟
ترک بتن یا کرک (Crack) به جدا شدن یا فاصله افتادن بین دو یا چند بخش از بتن گفته می شود. علت ظاهری ترک بتن ممکن است شکستگی یا شکاف باشد. ترک ها معمولا ظاهر نامناسبی به بتن می دهند اما این همه ماجرا نیست. در شرایط خاص ترک های بتنی ممکن است بر نحوه رفتار و واکنش های سازه نیز تاثیر بگذارد. ترک ها ممکن است معرف مشکلات جدی در بتن باشند؛ مشکلاتی که در ظاهر خبری از آنها نداریم.
دلایل ترک در بتن چیست؟
همه ترک ها به یک یا چند دلیل ایجاد نمی شوند. هر ترک بتن ممکن است معلول چند مشکل باشند. اما بر اساس نظر متخصصان علل ایجاد ترک در بتن معمولا موارد زیر هستند:
- حرکت های بستر بتن
- حرکت های قالب بتن
- شرایط میلردها یا سنگدانه های درون بتن
- جمع شدگی ناشی از خشک شدن سریع
- جا به جایی به دلیل رطوبت
- واکنش سنگدانه یا کربناتاسیون
- تنش های دمایی داخل بتن
- یخ زدگی و سرما
- تغییرات شدید دما در بیرون از بتن
- خزش یا تنش های موجود در سیستم سازه ای یا میلگردها
- حوادثی مثل سیل، زلزله یا رانش زمین
- اسلامپ نامناسب بتن
- پخت ناکافی بتن
- درزبندی های نامناسب
- بارگذاری بیش از اندازه بر روی سازه
- طول عمر بسیار بالا
- عبور لوله از داخل بتن
.jpg)
انواع ترک در بتن
دسته بندی های مختلفی برای ترک های بتن وجود دارد. برخی از این بخش بندی ها بر اساس علت ایجاد ترک و برخی دیگر نیز بر اساس نوع، شرایط ظاهری و موقعیت قرار گیری ترک ایجاد شده است. در ادامه برخی از انواع ترک بتن را مورد بررسی قرار می دهیم .
ترک مویی در بتن
یکی از ساده ترین انواع ترک در بتن، ترک های مویی هستند. این ترک ها بیشترین نوع ترکی هستند که در سازه های بتنی قابل مشاهده می باشند. معمولا این موارد در فونداسیون بتنی دیده می شود. جالب است بدانید که ترک های مویی مشکلی در مقاومت و پایداری سازه بتنی و فونداسیون ایجاد نمی کنند اما احتمال نشتی در بتن را به شدت افزایش می دهند. در پی های بتنی ترک مویی به طور معمول در مرکز دیواره ها دیده می شوند.. این موضوع به دلیل مقاومت بالاتر در گوشه ها می باشد. علت نیز ممکن است ضعیف بودن بتن یا سرعت اجرای بالای آن باشد.
ترک بتن ته نشین
یکی از مدل های ترک در بتن ترک های ته نشین شده هستند. آنها زمانی با چشم دیده می شوند که زمین زیرین تراکم بالایی پیدا نکرده یا به خوبی آماده نشده باشد. همچنین اگر خاک زیر بتن از قوام مناسبی برخوردار نباشد ممکن است شاهد ترک های مویی در آن باشیم. این ترک همچنین ممکن است در مکان هایی که پس از بتن ریزی ناهموار هستند ایجاد شود. ترک ته نشین در بخش های بالایی بزرگتر از بخش های پایینی است. ویژگی دیگر ترک بتن ته نشین پیوستگی آن در دیوار است به طوری که ممکن است بارها در دیوار مشاهده شود.
ترک بتن انقباضی
ترک های انقباضی بتن به صورت مورب یا عمودی دیده می شوند و از لحاظ عرض یکنواخت می باشند. برخی مواقع ممکن است این ترک ها به شکل عدد 7 دیده شوند. در این حالت ترک در بخش بالایی بزرگتر دیده می شود. ترک انقباضی ممکن است به بخش های پایینی و پایه های ساختمان رسیده و به آن آسیب وارد کند. ترک های انقباضی شاید چندان خطرناک به نظر نرسند اما ممکن است باعث ورود آب و رطوبت به داخل بتن شوند. علت ایجاد خصوصا در فونداسیون ها شامل شرایط ساخت سخت، مخلوط ضعیف در بتن، عمل آوری سریع و… است.
ترک های ناشی از انقباض و انبساط دمایی
یکی از انواع ترک بتنی ترک هایی هستند که بر اثر اختلاف دما ایجاد می شوند. برخی از ترک های افقی بتن به دلیل بار اعمال شده بر پشتی فونداسیون می باشند که خیلی زود متراکم می شوند. برخی از انواع ترک انقباضی در بتن نیز به دلیل فشار هیدرواستاتیکی بر فونداسیون می باشد. اما ترک هایی که به شکل افقی در بالای دیوارها دیده می شوند معمولا به دلیل سرمای زیاد هستند. برخی مواقع ممکن است این ترک ها مورد توجه نباشند. این ترک های بتن با نام ترک های حرارتی نیز شناخته می شوند.
.jpg)
ترک های عمودی بتن
ترک هایی نیز وجود دارند که به شکل عمودی دیده می شوند. این ترک ها در عرض به شکل متناوب و مستقیم دیده شده که ناشی از جمع شدگی حرارتی نیز می باشند. بهتر است این ترک ها توسط متخصص بررسی شوند اگر علت ترک عمودی انقباض باشد، نسبت به نشست نگرانی کمتری دارد. ترک عمودی به دلیل بارگذاری زمین ممکن است غیرعادی باشد.
ترک مورب بتنی
ته نشینی یکی از علت های ایجاد ترک مورب است. اگر در یک طرف دیوار شاهد نشست باشیم ممکن است ترک مورب در آن ایجاد شود. در صورتی که این ترک در بخش های بالایی بزرگتر باشد شاید دلیل آن انبساط خاک رس یا سرمازدگی باشد. اما اگر این قضیه برعکس باشد احتمال نشست وجود دارد. ترک های مورب بازگشتی معمولا ناشی از تنش در گوشه ها می باشند.
ترک های افقی
یکی از انواع ترک در بتن، مخصوصا ترک در دال بتنی ترک های افقی هستند. علت این ترک ها نیز بارگذاری بیش از حد است. معمولا در مکان هایی دیده می شوند که تجهیزات سنگین ساختمان سازی نزدیک به دیوار فونداسیون مشغول به کار هستند.
ترک های ساختاری بتن
ترک های ساختاری و سازه ای معمولا در فونداسیون ساختمان ها و در اثر بارگذاری زیاد با نشست افقی به وجود می آیند. ترک های ساختاری نیز معمولا به شکل افقی دیده یم شوند و فاصله آنها از بالای بتن1 تا 1.5 متر است.
ترک کف در بتن
یکی از انواع ترک بتن آنهایی هستند که در کف دال های بتنی مشاهده می شوند. این نوع ترک بتنی چندان نگران کننده نیست و بیشتر باید برای جلوگیری از رطوبت، حشرات و سایر اسیب ها از محافظت کرد. اگر این نوع ترک ها نشت کنند معمولا به دلیل فشارهای هیدرواستاتیکی است. به همین دلیل توصیه می شود قبل از اب بندی کردن ترک بتن اول سرچشمه مشکل را پیدا کرده آن را برطرف کنید.
تشخیص و رفع ترک در بتن با مقاوم سازان پایون
در این مطلب که با عنوان آشنایی با انواع ترک در بتن به نگارش درآمد تلاش شد تا توضیحات مفصلی در مورد انواع ترک ها در بتن و علل ایجاد آن داده شود. توجه داشته باشید که برخی از ترک های بتنی مهم بوده و ممکن است باعث به وجود آمدن مشکلاتی شوند. بنابراین توصیه می شود که در سریع ترین زمان ممکن نسبت به رفع آن اقدام شود. یکی از شرکت های فعال در زمینه مقاوم سازی بتن شرکت مقاوم سازان پایون است که با تجربه سالها کار در این زمینه می تواند گزینه ای مناسب برای انتخاب توسط کارفرمایان باشد.
