عمر مفید ساختمان بتنی در ایران و جهان ممکن است برای افراد مختلف یک سوال باشد. بتن به جرات از پر کاربردترین مصالح برای ساخت سازه های مدرن شناخته می شود. این محصول قدیمی که از سیمان به دست می آید امروزه در انواع متنوعی ساخته می شود که متناسب با کاربردهای مختلف از آنها استفاده می گردد. از ساختمان های معمولی تا برج های بلند هیچ کدام را پیدا نخواهید کرد که از بتن استفاده نکرده باشند. اما ممکن است سوالی برای شما هم پیش آمده باشد. عمر مفید سازه های بتنی چقدر است؟ برای یافتن پاسخ تا انتها با این مطلب از سایت مقاوم سازان پایون همراه باشید.
ساختمان بتنی چیست؟
برای اینکه بدانیم کدام ساختمان ها در دسته ساختمان های بتنی قرار می گیرند، باید در ابتدا یک آشنایی کلی با تعریف ساختمان بتنی داشته باشیم. به طور معمول تا امروز ساختمان ها را به دسته ساختمان های بتنی و ساختمان های فلزی دسته بندی می کنند. توجه داشته باشید که حتی در ساخت ساختمان های فلزی (آهن یا فولاد) نیز از بتن استفاده می شود. اما مقصود از ساختمان های بتنی ساختمان هایی است که اسکلت آن از بتن مسلح ساخته شده باشد. البته امروزه با استفاده از مصالح و روش های ساخت جدید ممکن است سازه هایی ساخته شوند که در ساخت آنها نه از بتن و نه از فولاد خبری نیست!
عمر مفید ساختمان به چه معنا است؟
اما پیش از پاسخ به سوال اصلی که شما را تا این قسمت از مطلب کشانده است باید با یک تعریف دیگر نیز آشنا شویم. واقعیت این است که تعریف مشخصی برای تعیین طول عمر مفید یک ساختمان بتنی وجود ندارد. مهندسان معمولا تنها استانداردها و قوانین را رعایت می کنند تا برای تحویل پروژه دچار مشکل نشوند. طول عمر مفید به مدت زمانی گفته می شود که یک ساختمان بدون به وجود آمدن هیچ مشکلی به عمر خود ادامه می دهد. به دلیل اینکه اصلی ترین مصالح مورد استفاده در این ساختمان ها بتن محسوب می شود، لذا طول عمر بیش از هر چیزی به کیفیت بتن بستگی دارد.
عمر مفید ساختمان بتنی در ایران
مطلبی که باید در همین ابتدا گفته شود این است که طول عمر سازه های بتنی در ایران قطعا پایین تر از کشورهای پیشرو در زمینه ساختمان سازی است. این موضوع دلایل مختلفی دارد که هر کدام از آنها قابل توجه است. هر چند عدد دقیقی در این مورد وجود ندارد اما متخصصان بر اساس شواهد و قرائن طول عمر مفید ساختمان بتنی در کشور را بین 30 تا 35 سال تخمین می زنند. گر چه ممکن است ساختمان هایی که با بتن با کیفیت و مهندسی بهتری ساخته می شوند عمر بالاتری نیز داشته باشند. این اعداد دلایل متفاوتی دارند که در ادامه بیشتر در مورد آن توضیح خواهیم داد.
عمر مفید ساختمان بتنی در جهان چقدر است؟
قطعا درست حدس زده اید! طول عمر سازه های بتنی در جهان بیشتر از کشورمان می باشد. البته موضوعی که باید به آن اشاره داشته باشیم به تعریف جهان بر می گردد. معمولا منظور از جهان کشورهای پیشرو در صنعت ساختمان سازی هستند و اگر نه اطلاعات مشخصی از متوسط طول عمر سازه های بتنی در جهان وجود ندارد. مهندسین و متخصصان صنعت ساختمان طول عمر سازه های بتنی در برخی از کشور های بتنی را 100 الی 300 سال تخمین می زنند. البته این عدد در مناطق مختلف ممکن است کمتر و حتی بیشتر نیز شود!
تشخیص و تخمین عمر ساختمان بتنی به چه صورت انجام می شود؟
با توجه به عمر پایین سازه های بتنی در کشورمان، تشخیص طول عمر ساختمان از اهمیت بالایی برخوردار است. برای تشخیص این موضوع معمولا چند معیار مد نظر قرار می گیرد. یکی از این معیارها سن واقعی است که از زمان صور پروانه ساختمانی و اخذ مجوز جهت شروع ساخت و ساز محاسبه می شود. سن بهره برداری ساختمان نیز از زمانی محاسبه می شود که ساختمان مورد بهره برداری و سکونت قرار گرفته باشد.
چرا عمر ساختمان بتنی در ایران پایین است؟
این موضوع به عوامل مختلفی بر می گردد. اما بیشترین تاثیر در این وضعیت به کیفیت بتن بر می گردد. هر چند در سال های اخیر کیفیت بتن تولیدی در کشور افزایش یافته است اما باز هم از استانداردهای کشورهای پیشرو در این زمینه پایین تر است. البته علاوه بر بتن باید به کیفیت میلگرد، رعایت اصول مهندسی، تاثیر عوامل محیطی و… نیز اشاره داشته باشیم که باعث کاهش عمر سازه های بتنی در ایران شده است. این عوامل را درادامه بیشتر بررسی می کنیم.
عوامل موثر بر طول عمر ساختمان بتنی چیست؟
در این زمینه معیارهای مختلفی توسط مهندسان مشخص شده است. تک تک این معیارها بر طول عمر مفید ساختمان غیر بتنی و بتنی تاثیرگذار است. از جمله این عوامل باید به تجربه زلزله، باران های اسیدی، رطوبت و نم محیطی، تغییرات دما، رعایت اصول مهندسی در طراحی و ساخت، کیفیت مصالح (بتن و سایر مصالح) و… اشاره داشته باشیم.
زلزله
هر زلزله به خودی خود می تواند تا چندین سال از طول عمر یک سازه ساختمانی بکاهد. البته ممکن است شدت یک زلزله به حدی باشد که حتی یک ساختمان را غیر قابل استفاده و سکونت کند. معمولا تعداد زلزله های بزرگ خصوصا بر عمر مفید ساختمان بتنی بسیار تاثیر گذار است.
باران های اسیدی
باران های شدید، باران های اسیدی و وقوع سیل به طرز عجیبی طول عمر هر گونه بتنی را کاهش خواهد داد. به طور کلی آب یکی از عوامل مخرب برای بتن محسوب می شود. لذا عمر سازه های بتنی در مناطقی با اقلیم پر بارش کمتر خواهد بود.
رطوبت و نم
رطوبت و نم محیطی، رد شدن آب های زیر زمینی از نزدیکی فونداسیون ساختمان و… بتن را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. فرقی نمی کند که رطوبت منشا داخلی داشته باشد یا خارجی، گاهی حتی ترکیدگی و یا نشتی لوله ها نیز ممکن است مقاومت ساختمان را تحت تاثیر قرار دهد.
تغییرات دما
تغییرات دما مخصوصا در مناطقی که اختلاف دمای شب و روز زیاد است بتن را پس از مدتی دچار فرسودگی می کند. دلیل این موضوع هم به انبساط و انقباض مداوم بر می گردد که ممکن است در مدت زمان طولانی بتن را تحت تاثیر قرار دهد.
کیفیت ساخت و مصالح
اما یکی از مهمترین عوامل رعایت اصول مهندسی، قوانین ساخت ساختمان و همچنین کیفیت مصالح مورد استفاده است. هر چه اصول ساخت بیشتر رعایت شده و از مصالح (به خصوص سیمان و بتن) با کیفیت تری استفاده شود، طول عمر سازه افزایش خواهد یافت.
مقاوم سازی سازی برای افزایش طول عمر مفید ساختمان بتنی با مقاوم سازان پایون
اگر متوسط عمر ساختمان های بتنی در کشورمان پایین است اما می توان با استفاده از برخی از تکنیک ها این متوسط عمر را افزایش داد. یکی از این راه ها مقاوم سازی ساختمان های بتنی است. این کار هر چه بهتر و با کیفیت تر انجام شود مدت زمان اضافه شده به عمر ساختمان افزایش خواهد یافت. توجه داشته باشید که مقاوم سازی باید به طور پیوسته و در بازه های زمانی مشخص انجام شود تا نتیجه مطلوب حاصل شود. شرکت مقاوم سازان پایون از شرکت هایی است که پروژه های مقاوم سازی زیادی را تاکنون به نتیجه رسانده است و از بهترین گزینه ها برای انتخاب محسوب می شود.