آشنایی با روان کننده های بتن

آشنایی با روان کننده های بتن باعث می شود بهتر از بتن استفاده شده و کارایی و اثربخشی آن بالاتر برود. معمولا اگر بتن در شرایط معمولی آماده شود، مشکلی در راه استفاده از آن پیش نمی آید. اما اگر در مرحله ریختن بتن در بستر مورد نظر مشکلاتی مثل تاثیر در رسیدن بتن یا هوای گرم وجود داشته باشد، سرعت گیرایی بتن پایین می آید و شکل پذیری آن نیز بسیار کاهش می پیدا می کند. برای پیش گیری از این اتفاقات نیاز است تا از موادی افزودنی با بتن استفاده شود. اگر به دنبال شناخت روان کننده های بتن و کاربرد آنها هستید، این مطلب از سایت پایون گروپ را از دست ندهید.

نحوه استفاده از روان کننده بتن

روان کننده بتن چیست؟ 

اگر در هنگام بتن ریزی در پروژه های ساختمانی و عمرانی روان بودن و شکل پذیری بتن کاهش پیدا کند، کار با آن بسیار سخت خواهد شد. در این مواقع برخی پیشنهاد می دهند که آب بیشتری به بتن اضافه شود. این درحالی است که با افزودن آب کیفیت و مقاومت بتن پس از خشک شدن تحت تاثیر قرارگرفته و کم می شود. در این مواقع بهتر است که از موادی مثل روان کننده های بتن استفاده کرد که با حفظ قابلیت روان پذیری بتن، کیفیت آن را نیز حفظ می کند و باعث پایدارسازی گود می‌شود. این روان کننده ها چسبندگی بتن را کم کرده و اصطکاک حین انجام کار را کاهش می دهند. 

شیوه عملکرد روان کننده بتن چگونه است؟

روان کننده های بتن در حقیقت مواد شیمایی هستند که بعد از افزودن آنها به بتن، بار الکتریکی ذرات موجود در آن یکسان می شود. این موضوع در نتیجه باعث دفع شدن ذرات بتن از یکدیگر و جلوگیری از کلوخه شدن آن می شود. با افزودن روان کننده های بتن دیگر نیازی به افزودن آب نخواهید داشت و کیفیت بتن نیز حفظ می شود. پایه این روان کننده ها شامل لیگنو سولفونات، سلامین سولفونات، نفتالین سولفونات و کربوکسیلیک اسید واترها می شود. 

کیفیت بتن با روان کننده بتن

انواع روان کننده های بتن

روان کننده های بتن از دو منظر قابل دسته بندی شدن هستند: اول از لحاظ شدت روان کنندگی و دوم بر اساس سرعت تاثیر روان کننده بر بتن. در ابتدا دسته بندی روان کننده ها بر اساس شدت روان کنندگی را مورد بررسی قرار می دهیم.

• اولین دسته از روان کننده های بتن که به عنوان روان کننده های نسل اول نیز شناخته می شود، ساختاری نفتالینی و یا ملامینی داشته و باعث کاهش نسبت آب به سیمان می شود. 
• دسته دوم که با عنوان فوق روان کننده نیز شناخته می شود، بر پایه لیگنو سولفونات است و بیشتر در شرایط بد محیطی و دمایی مورد استفاده قرار می گیرد.
• اما دسته سوم به عنوان ابر روان کننده نام گذاری شده است. که بهترین و به روز ترین نوع شناخته می شوند. کربوکسیلات و اتر موجود در این مواد ذرات سیمان را به خوبی از هم جدا می کند.

دسته بندی انواع روان کننده بتن از لحاظ سرعت اثر

• دسته اول روان کننده ها از لحاظ سرعت عمل روان کننده هایی هستند که سرعتی معمولی دارند.
  
• روان کننده های زودگیر اما در شرایطی کاربرد دارند که دمای هوا پایین و سرد باشد. در این شرایط باید از نوع تندگیر روان کننده ها بتن استفاده کرد. 
  
• روان کننده های کندگیر نیز زمانی استفاده می شوند که لازم است بتن در مدت زمان بیشتری سفت شود. نکته مهم در مورد این روان کننده ها اقدامات احتیاطی در زمان قالب برداری است.

کاربرد روان کننده های بتن

همانطور که اشاره شد، روان کننده ها هر کدام خصوصیات متفاوتی دارند و با اهداف خاص و در شرایط خاصی مورد استفاده قرار می گیرند. اما به طور کلی می توان کاربردهای زیر را برای تمام روان کننده ها بیان نمود:

• استفاده از روان کننده ها در بتن های خود تراکم
• بتن های پرتابی با خاصیت خمیری زیاد
• پایدار کردن گود به شکل نیلینگ و انکراژ
• استفاده در مناطق سردسیر یا گرمسیر
• مناسب سازی بتن برای بتن ریزی با استفاده از پمپاژ آن
• مناسب سازی بتن برای استفاده در دیوارها، سقف و ستون
• مناسب برای تولید بتن های پیش تنیده
• کاربرد در تولید بلوک بتنی
• استفاده در بتن هایی که جذب آب بالایی دارند
• استفاده در بتن ریزی هایی که تراکم و پیچیدگی آرماتور بندی دارند
• مناسب برای استفاده در بتن های اکسپوز

بتن ریزی

مزایای روان کننده بتن

استفاده از انواع روان کننده های بتن مزایایی دارد که قابل توجه است و از جمله آنها می توان به برخی موارد زیر اشاره کرد:

• روان کننده ها مقاومت فشاری بتن را افزایش می دهند. 
• از آب افتادن در بتن، انقباض و خزش آن جلوگیری می کند. 
• روان کننده باعث سهولت پمپاژ بتن می شود. 
• از ایجاد ترک های سطحی جلوگیری می کند.
• اثربخشی و اسلامپ بتن را افزایش می دهد.
• روان کننده های بتن قیمت مناسبی دارند.
• باعث بهبود شرایط بتن ریزی در هوای گرم می شوند.
• باعث صرفه جویی در مصرف آب چیزی بین 5 تا 12 درصد می شوند. 
• باعث مصرف کمتر سیمان و کاهش حرارات زایی آن می شود. 

معایب روان کننده بتن

برای بررسی هر محصولی باید مزایا و معایب آن در کنار یکدیگر دیده شوند تا با دیدگاهی منصفانه در مورد آن قضاوت شود. روان کننده های بتن نیز در کنار مزایایی که دارند، معایبی نیز ممکن است برای بتن به همراه داشته باشند. برای مثال استفاده بیش از اندازه از روان کننده ها ممکن است باعث عدم یکدستی و از هم گسیختگی بتن شود. البته به جز این مورد باید به مواردی  همچون افزایش حباب هوا در بتن و تاخیر در گیرایی و سفت شدن اولیه بتن نیز اشاره داشته باشیم.

روش و میزان مصرف روان کننده های بتن

روان کننده ها را می توان به سه شکل مورد استفاده قرار داد. در حالت اول مواد روان کننده در کارخانه به بتن افزوده می شود. و به همین شکل به محل بتن ریزی انتقال می یابد. در حالت دوم در محل بتن ریزی و قبل از شروع عملیات بتن ریزی، روان کننده را داخل میکسر کامیون حمل بتن می ریزند. اما روش سوم به شکلی است که نیمی از روان کننده را قبل از ارسال و نیمی دیگر را قبل از بتن ریزی به آن اضافه می کنند. اما در مورد میزان مصرف روان کننده معمولا شرکت تولید کننده روان کننده بتن و همچنین متخصصان و مجریان بتن تصمیم می گیرند.
معمولا افراد حاضر در پروژه که مسئولیت بتن ریزی را برعهده دارند با میزان استفاده از روان کننده در بتن آشنایی دارند. اگر قصد استفاده از روان کننده را دارید باید 0.5 تا 1.5 درصد از وزن سیمان را به روان کننده اختصاص دهید. اما در ابر روان کننده ها نهایتا 1.2 درصد از وزن سیمان را به استفاده از آنها باید اختصاص دهید. برای ترکیب روان کننده ابتدا کمی از آن را به بتن اضافه کرده و سپس با دور تند میکسر کامیون آنها را ترکیب کنید. اگر احساس کردید که بتن به روانی مورد نظر نرسیده است باز هم روان کننده به بتن اضافه کنید.