آب بندی بتن چیست و چگونه انجام می شود؟
آب بندی بتن یکی از راه های جلوگیری از تخریب بتن در طول گذر زمان است. بتن به عنوان یکی از اصلیترین مصالح موجود برای ساخت و ساز محسوب میشود. بتن امروزه در ساخت خانهها، سازههای بزرگ و کوچک ساختمانی، لولههای انتقال آب، ساخت استخر و... کاربردهای فراوانی یافته است. در این شرایط با توجه به وجود آب و رطوبت در محیط پیرامون استفاده از روشهایی که مانع از رسیدن رطوب به بتن شود از اهمیت زیادی برخوردار شده اشت. با مقاوم سازان پایون همراه باشید تا در مورد آب بندی بتن بیشتر بدانید.
آب بندی بتن چیست؟
بتن معمولا در برابر رطوبت و برخی مواد شیمیایی بسیار آسیب پذیر است. این آسیب پذیری باعث کاهش مقاومت بتن و در مواردی تخریب آن می شود. در این شرایط بتن نیاز به محافظی در برابر نفوذ رطوبت و آب به خود پیدا می کند. با این تفاسیر به هر روشی که مانع از نفوذ رطوبت به بتن شود، آببندی گفته میشود. آببندی بتن این روزها به دلیل استفاد بسیار زیاد از بتن اهمیت بسیار بالایی پیدا کرده است. فراموش نکنید که بسیاری از سازه های مدرن امروزی که با بتن ساخته می شوند (مثل سد ها و تونل ها) به شدت در برابر رطوبت محیطی قرار دارند.
چرا آب بندی بتن اهمیت دارد؟
بتن از لحاظ علمی یک ماده متخلخل شناخته میشود. این ویژگی باعث شده است تا هر مایعی قابلیت نفوذ در آن را داشته باشد. توجه داشته باشید که نفوذ و جریان هر سیالی درون بتن میتواند مشکلات اساسی برای آن ایجاد کند، چرا که نه تنها باعث خراب شدن بتن از داخل می شود که ممکن است به فولاد و آهنی که برای افزایش مقاوت در بتن وجود دارد نیز آسیبهای اساسی وارد کند. آب بندی بتن باعث می شود که فضای خالی درون بتن پوشانده شده و بتن از گزند نفوذ آب در امان بماند.
روش آب بندی بتن متفاوت است اما تمام آنها یک هدف را بر عهده دارند و آن چیزی نیست جز کاهش سطح نفوذ پذیری آب به بتن تا حد امکان. مواد بتن میتوانند از ورقهای پلیمری یا قیر و پلی اتیلن تشکیل شده باشند. در برخی موارد نیز از پوستههای مایع استفاده میشود. روش دیگر آببندی بتن نیز شامل استفاده از مواد افزودنی بتن است. البته در بعضی از موارد کارفرما تصمیم میگیرد تا از چندین روش همزمان برای آب بندی کردن بتن استفاده نماید.
تفاوت آب بندی بتن و نم بندی بتن
همانطور که از نام این دو پیداست، تفاوت آنها در میزان نفوذ آب در بتن است. هدف این دو عمل کاملا متفاوت است اما هر دو با نیت کاهش نفوذ رطوبت به بتن انجام می شود. نم بندی بتن معمولا برای جلوگیری از رسیدن رطوبت به بتن انجام می شود که معمولا توسط مواد چرب کننده سطح بتن انجام میشود. اما آب بندی بتن با هدف کاهش یا به صفر رساندن نفوذ آب به داخل بتن انجام میشود.
دیگر مقالات ما را در این بخش دنبال نمایید
نکات اجرایی مخزن آب و آب بند سازه های بتنی در پروژه های آب و فاضلاب
آب بندی بتن چگونه انجام می شود؟
روش های آّب بندی بتن متنوع است. برخی از روشها قبل از بتن ریزی مورد استفاده قرار میگیرند برخی دیگر روش های بتن ریزی به شکل سطحی و پس از سفت شدن بتن مورد استفاده قرار میگیرد. روش دیگری نیز وجود دارد که بتن ها در صورت وقوع مشکل مثل ایجاد ترک برای آنها آب بندی می شوند. انواع روشهای آببندی بتن را در ادامه با هم مورد بررسی قرار می دهبم.
آب بندی بتن با تزریق پلی یورتان
این روش آب بندی در دسته آب بندیهای ثانویه و به روش تزریق قرار میگیرد. پلی یورتان در حقیقت پلیمرهایی هستند که پیوند یورتانی دارند و در صورت استفاده ترکیب فعال هیدروکسیل تشکیل می دهند. این پیمرها پس از واکنش یک ساختار پایدار به وجود می آورند. در آب بندی با پلی یورتان مواد با استفاده از پمپ های خاص به محل احتمالی نفوذ آب تزریق می شوند و بتن را از داخل آب بندی میکنند. این روش چند مزیت دارد:
- باعث کاهش احتمال خوردگی میشود.
- آب بندی از هر دو طرف سازه امکان پذیر است.
- در برابر فشار معکوس آب مقاومت دارد.
- ترک هایی با ابعاد مختلف را می توان آب بندی کرد.
- آب بندی خوب در محل هایی که میزان دبی اب در آنها بالا می باشد.
آب بندی بتن با مواد آب بند کننده نوین
در این روش از پودرهای آب بند کننده استفاده می کنند. در روش های دیگر از ملات های آب بند، ملات های زودگیر برای مقاومت در برابر نشت آب، ملات های نفوذ کنند در مقابل فشار منفی، استفاده از مواد تزریقی برای آب بند کردن تونل ها یا درزهای اجرایی و... استفاده می شود که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارد.
آب بندی با کف پوش های پلی یورتان
در این روش آب بندی تلاش می شود تا با استفاده از کف پوش های پلی یورتان از رسیدن آب و رطوبت به بتن جلوگیری شود. این راهکار در کارخانجات صنعتی، سالن های ورزشی، مکان هایی که امکان لغزندگی وجود دارد و... مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع آب بندی در برابر اشعه ماورا بنفش نیز مقاومت بالایی دارد. البته استفاده از مواد پلی اورتان در آب بندی مخازن آب، لوله ها و اتصالات سطوح مختلف نیز کاربرد دارد.
آب بندی با تزریق اپوکسی و پکر گذاشتن
با استفاده از تزریق رزین اپوکسی پکر گذاری عضو جدا شده بتنی جوش می خورد. این روش معمولا در تعمیر و بازسازی بتن مورد استفاده قرار می گیرد. اپوکسی سوراخ ها و ترک های بتن را پر و از نفوذ آب به داخل بتن جلوگیری می کند. این اپوکسی ها از رزین های سخت شده یا سخت کننده حاصل می شوند.
آب بندی بتن با پودر و ژل میکروسیلیس
استفاده از پودرهای میکرو سیلیس باعث تراکم ساختار در خمیرهای سیمان می شود. این اتفاق باعث کاهش سطح نفوذپذیری و افزایش سطح مقاومت فشاری، الکتریکی، خمشی، کششی بتن و مانع نفوذ یون کلر می شود. آب بندی با ژل میکروسیلیس نیز در زمان ساخت بتن انجام می شود و مزایایی مثل پودر سیلیس دارد.
دیگر روش های آب بندی انواع بتن
آّب بندی با استفاده از مواد الاستومتری و انعطاف پذیر نیز از روش های ایجاد آب بندی با استفاده از پوشش های محافظتی سطحی است. استفاده از پودر آب بند کننده نفوذگر بتن دیگر روش برای انجام این کار می باشد که این روش هم برای آب بندی سطحی مورد استفاده قرار می گیرد. روش استفاده از پوش محافظتی غیر نیز جزو قدیمی ترین و پر کاربرد ترین ها محسوب می شود. اما یکی از روش های نوین در این عرصه استفاده از فناوری xypex ناتراوا است که البته این روش نیز برای آب بندی سطحی مورد استفاده قرار می گیرد.