روش های اجرای سازه نگهبان در گودبرداری
روش های اجرای سازه نگهبان در گودبرداری بسیار متنوع و البته مهم است. در انجام هر گودبرداری اهمیت سازه های نگهبان بسیار بالاست و این سازه‌ها باید در برابر انواع فشارها مقاومت کنند؛ چرا که این فشارها ممکن است باعث تخریب بنای احداث شده و یا ریختن دیواره گود شود. این خطر علاوه بر خسارات مادی خطرات بسیار جدی را نیز متوجه جان کارگران، مهندسان، ساکنین ساختمان های مجاور و رهگذران خواهد کرد. مقاوم سازان پایون در این مطلب قصد دارد شیوه های اجرای سازه نگهبان و پایدارسازی گود را مورد بررسی قرار دهد.
گود برداری چیست؟
به فرایند حفاری زمین، برداشت خاک و ایجاد یک گودال در آن، عملیات گود برداری می گویند. گود برداری ممکن است با اهداف متفاوتی انجام شود، اما در هر صورت انجام این کار نیازمند رعایت برخی از اصول و ضوابط ایمنی می باشد. روش های اجرای سازه نگهبان در گودبرداری تنها یکی از اصول مهم در خاک برداری و گود برداری ها محسوب می شود.
سازه نگهبان چیست؟
این سازه معمولا برای مراقبت از دیواره های گود و یا ساختمان ساخته شده در مجاور گود مورد استفاده قرار می گیرد. سازه نگهبان وظیفه دارد تا نیرو های وارد شده از خاک یا بنای اطراف را به شکلی کنترل کند که مانع از فروپاشی و ریزش آنها شود. متاسفانه برخی از پیمانکاران و یا کارفرمایان برای کاهش هزینه های خود و یا حتی صرفه جویی در زمان احداث سازه نگهبان را کنار می گذارند. این در حالی است که در صورت وقوع هر حادثه ای هزینه های مربوط به زمان و خسارات مالی چندین برابر خواهد شد.
چرا به اجرای سازه نگهبان در گودبرداری نیاز داریم؟
پاسخ این سوال روشن است. دلیل اجرای سازه نگهبان در خاک برداری ممانعت از ریزش خاک و یا ساختمان است. از جمله دلایلی که احداث سازه نگهبان در خاک برداری را با اهمیت می کند باید به موارد زیر اشاره داشته باشیم:
- تراکم پایین خاک
- نداشتن چسبندگی مناسب دانه های خاک
- احتما وقوع زلزله
- تردد وسایل نقلیه سنگین حتی عابر پیاده در اطراف محل گود برداری
- عبور چشمه یا آب های سطحی و زیرسطحی در نزدیکی محل
- گود برداری در مناطق مرطوب یا آب و هوای بارانی
- وزن زیاد سازه های مجاور و...
روش های مختلف اجرای سازه نگهبان در گودبرداری
اما روش های مختلفی برای مقاوم سازی گود در گود برداری ها وجود دارد. که در ادامه این مطلب قصد داریم تا تک تک آنها را مورد بررسی قرار دهیم. برخی از متداول ترین شیوه های مقاوم سازی گود در گودبرداری ها عبارتند از:
- روش نیلینگ یا مهاربندی
- روش دوخت به پشت یا انکراژ
- روش دیواره دیافراگمی
- روش سپر کوبی
- روش خرپایی
- روش اجرای شمع
- روش مهار متقابل
اجرای سازه نگهبان با روش خرپایی
مقاوم سازی گود با روش خرپایی یکی از متداول ترین شیوه ها برای پایدار سازی گودها شناخته می شود. برای اجرای این روش لازم است تا پیش از شروع عملیات خاک برداری شمع هایی درون خاک وارد شود. ارتفاع این شمع ها باید از ارتفاع گود نیز بیشتر باشد. پس از انجام این کار خاک برداری به شکل مایل تا تراز کف خاک برداری می شود. شیب این خاک برداری باید در ابتدا مایل باشد تا خاک پایداری خود را حفظ کند. پس از حفاری قسمت داخلی گود را قالب بندی و آرماتور بندی می کنند.
بعد از آن لازم است صفحات بیس پلیت بر روی فونداسیون جا نمایی شود. یک تیر مورب از بالای خرپا بر روی فوندانسیون وصل می کنند. حالا نوبت به خاک برداری خاک های مایل باقی مانده می رسد.
اجرای سازه نگهبان با روش مهار متقابل
در این رهیافت نیز تیر های عمودی را به روش خرپایی وارد خاک می کنند. در اینجا هم تیرها باید ارتفاعی بیش از گود داشته باشند. قسمت پایانی این تیرها با بتن در داخل شمع مهار می شود. بعد از جایگذاری این المان ها تیرهای افقی آنها را به هم متصل می کنند تا پایداری گود تامین شود. این روش محدودیت هایی دارد و باعث سختی دسترسی به قسمت های پایینی گود می شود. از طرف دیگر مزاحمت تیرهای افقی ممکن است باعث وقوع حوادثی شود. به همین دلایل استفاده از روش مهار متقابل اجرای سازه نگهبان در گودبرداری بیشتر مناسب گود هایی با عرض کم است.
روش اجرای شمع
در این روش با توجه به نوع خاک و ویژگی های گود شمع های پیش ساخته اجرا می شود. در فاصله هایی مشخص حفاری صورت می گیرد و چاه هایی ایجاد می شود. سپس با استفاده از آرماتوربندی و بتن ریزی سازه اصلی نگهبان اجرا می شود. تیر های قابل استفاده در این روش چوبی یا فولادی هستند. روش اجرای شمع فشار جانبی خاک را تحمل می کند و مانع از ریزش خاک می شود.
اجرای سازه نگهبان با روش سپر کوبی
در مرحله اول اطراف گود را با صفحه های فولادی به داخل خاک فرو می کنیم. این کار با استفاده از سپرکوب ها انجام می شود. پس از آن گودبرداری تا انتهای گود انجام می شود. سپس بر روی میانه سپرها تیرهای پت بند افقی نصب می شود. پس از آن نیز قیدهای عمودی را به صفحه سپرها متصل می شوند.
روش دیواره دیافراگمی
این روش در زمین هایی که سطح بالای آب های زیر زمینی دارند و یا زمین های نرمی دارند انجام می شود. دیوار با کمک دستگاه حفر می شود و سپس سیمان و گل بنتویت محل را پر می کنند. قفسه آرماتورهای دیوار با بتن پر می شود. پس از سفت شدن نیز گود برداری انجام می شود.
اجرای سازه نگهبان با روش نیلینگ یا مهاربندی
این روش مسلح کردن خاک بر اساس تیر های فولادی است. در مرحله اول خاک تا عمق ایمنی برداشته می شود. پس از آن با ماشین های مخصوص سوراخ هایی به شکل افقی و مایل در فاصله هایی بین 1 تا 2 متر به وجود می آورند. پس از اینکه اسپیسر نصب شد، تزریق دوغاب در لوله ها امکان پذیر می شود. در مرحله آخر یک لایه شاتکریت بر روی دیوارها پاشیده می شود.
روش دوخت به پشت یا انکراژ
این روش شباهت هایی به روش نیلینگ دارد. اما تفاوت آن با روش قبل استفاده از میلگرد و کابل های پیش تنیده است. کابل ها پیش تنیده قبل از تزریق دوغاب با جک های مخصوصی کشیده می شوند و پس از آن جک کابل ها را رها می کند.
هر یک از این روش ها بر اساس شرایط محیط می توانند مورد استفاده قرار گرفته و اجرا شوند. به دلیل اهمیت بسیار زیاد سازه نگهبان، این کار کاملا تخصصی بوده و مهندسین گروه مقاوم سازان پایون آماده ارائه مشاوره و همکاری در اجرای آنها هستند. جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید با کارشناسان این مجموعه از طریق راه های اتباطی پایین صفحه تماس بگیرید.