مقاوم سازی ساختمان های قدیمی چگونه انجام می گیرد؟

مقاوم سازی ساختمان های قدیمی یکی از موضوعات مهمی است که این روزها بسیاری از شهرها با آن درگیر هستند. با گذشت زمان و افزایش عمر هر ساختمان مجموعه عوامل مختلف مقاومت کلی یک سازه ساختمانی را تحت تاثیر قرار داده و کاهش خواهد داد. اتفاقاتی مثل زلزله، آتش سوزی های بزرگ، سیل، افزایش غیر مجاز بار ساختمان و... کاهش مقاومت را تسریع نیز می کند. به همین دلیل است که در کشور ما هم این موضوع به یکی از دغدغه های مهم شهری تبدیل شده است. در ادامه این مطلب قصد داریم در مورد مقاوم سازی ساختمان های قدیمی توضیحاتی را ارائه دهیم.

مقاوم سازی ساختمان قدیمی چیست؟

مقاومسازی ساختمان های قدیمی عملیاتی است که برای اصلاح یا ترمیم سازه پس از گذشت چندین سال از ساخت آن انجام می شود. البته انجام این کار می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. اما در هر صورت این کار بازده یک سازه ساختمانی را افزایش داده و باعث افزایش سطح دوام و ایمنی آن می شود. معمولا هر چه زمان بیشتری از طول عمر سازه گذشته باشد یا ساختمان بیشتر در معرض آسیب های محیطی مثل ارتعاشات (زلزله، طوفان ارتعاشات محیطی) قرار گرفته باشد، اهمیت انجام این کار بیشتر احساس می شود.

یکی از انواع ساختمان های نیازمند مقاوم سازی سازه های دارای ارزش معنوی و تاریخی هستند. مقاوم سازی سازه ها دانشی است که تقویت سازه و عنناصر مهم ساختمان می پردازد. هر چند این فعالیت را بیشتر در ساختمان های قدیمی شاهد هستیم، اما برخی از سازه هایی که قدیمی محسوب نمی شوند نیز ممکن است به دلایل متعدد نیاز به مقاوم سازی پیدا کنند. برای مثال برخی ساختمان های نه چندان قدیمی برای تغییر کاربری نیاز به مقاوم سازی دارند.

چرا به مقاوم سازی ساختمان های قدیمی نیاز داریم؟

یک سازه ساختمانی ممکن است به دلایل مختلفی نیاز به مقاوم سازی پیدا کند. از جمله این دلایل شامل موارد زیر است:

• افزایش بارهای وارد شده بر ساختمان
• تغییر کاربری ساختمان
• اشتباهات محاسباتی در طراحی ساختمان و نیروهای وارد بر آن
• به وجود آمدن خوردگی در میلگردها
• عمر بالای ساختمان
• ترک های قابل توجه در بتن به کار برده شده در ساختمان
• نشست کردن بیش از حد ساختمان در محل فونداسیون و...

مقاوم سازی ساختمان های قدیمی چگونه انجام می گیرد؟

روش های مقاوم سازی سازه قدیمی متفاوت است. هر روش ویژگی ها و شرایط خاص خود را دارد و انتخاب روش مناسب باید با توجه به شرایط ساختمان باشد. برخی از روش های مقاوم سازی ساختمان های قدیمی را با یکدیگر مرور خواهیم کرد.

روش ژاکت بتنی برای مقاوم سازی ساختمان های با عمر بالا

ژاکت بتنی از روش های شناخته شده مقاوم سازی سازه ها شناخته می شود. همانطور که از نام ژاکت مشخص است در این روش لایه ای اضافی از بتن را به دور ستون ها، میلگرد ها، تیرهای طولی کشیده می شود تا مقاومت خمشی و برشی افزایش یابد. از این روش برای یک پارچه شدن طراحی سازه به علت وجود نقصی در یکی از اعضای سازه استفاده می شود. دیوارها، ستون ها و قسمت پایینی تیرها از مکان هایی است که از این روش برای مقاوم سازی آن استفاده می شود.

مقاوم سازی با فیبر کردن و الیاف شیشه

استفاده کردن از FRP ها یا پلمیرها از روش های پر طرفدار در تقویت سازه های قدیمی است. فیبر کربن زیر مجموعه FRP ها است. استفاده از فیبر کربن مقاومت کششی را در عین وزن کم خود بالا می برد. این الیاف معمولا به قیمت بیرونی ستون ها، دال ها یا تیرها چسبانده می شود. مقاوم سازی با روش FRP از این جهت حائز اهمیت است که مانع از افزایش وزن سازه می شود.

مقاوم کردن اتصالات تیر به ستون ها

طبق برخی از مطالعات انجام گرفته در زمینه مقاومت سازه ها در برابر زلزله، قاب خمشی و شکست برشی اتصالات تیر به ستون باعث بسیاری از ویرانی های مربوط به ریزش ساختمان است. به همین دلیل مقاوم سازی محل اتصالات تیر و ستون یکی از تکنیک های مقاوم کردن ساختمان ها است. در این رویه نیز معمولا از FRP ها برای تقویت محل اتصالات استفاده می شود.

روش افزایش ابعاد دیوار

افزودن به ابعاد دیوار نیز از روش های مقاوم کردن ساختمان های فرسوده است. برای پیاده سازی این روش باید دیوارهای ساختمان را با آجر، بتن و در برخی از موارد با آرماتور بندی تقویت می کنند. افزوده شدن به حجم و وزن دیوار مقاومت سازه را بالای برد. قابل وجه اینکه استفاده از این روش در شرایط خاصی میسر است.

مهاربندی فولادی

یکی دیگر از شیوه های مقاوم سازی ساختمان قدیمی مهاربندی فولادی است. از این روش در زمانی استفاده یمش ود که به دهانه بزرگ نیاز است. این سیستم به دلیل وزن سبک و هزینه پایین کاربرد زیادی در ساخت و سازها دارد.

ترمیم ترک های بتن در ساختمان

یکی از راه های ترمیم و مقاوم سازی ساختمان های بتنی قدیمی تقویت و ترمیم بتن استفاده شده در سازه است. بتن با گذشت زمان ممکن است دچار ترک خوردگی هایی شود که مقاومت کلی ساختمان را تحت تاثیر قرار دهد. ترمیم ترک بتن نیز با روش های مختلفی انجام می شود که استفاده از رزین اپوکسی یکی از آنهاست.

کاهش وزن ساختمان

هر چه یک ساختمان وزن منایب تری داشته باشد در عین استحکام بالا مقاومت بیشتری نیز در برابر نیروهای وارده خواهد داشت. در برخی از ساختمان های قدیمی نیاز است کمی از جرم ساختمان کم شود تا مقاومت ساختمان افزایش پیدا کند. این کار به روش های مختلفی انجام می شود.

افزایش ابعاد مقطع

در این شیوه نیز سطح مقطع برای اجزای ناحیه ارماتور افزایش پیدا می کند. در نتیجه این کار ظرفیت باربری بیشتر شده و فرکانس طبیعی ارتعاش نیز تغییر می کند. این روش برای بهبو عملکرد و تقویت اعضای خمشی و فشاری بتن مسلح استفاده می شود.

انتخاب روش مقاوم سازی ساختمان بتنی قدیمی با مشاوره مقاوم سازان پایون

در این مطلب روش های مقاوم سازی ساختمان های قدیمی را با هم مرور کردیم. اما باید بدانید که انتخاب روش مقاوم سازی خود به تخصص و دانش فنی نیاز دارد. هر روش مقاوم سازی برای هر ساختمان مناسب نیست؛ چرا که هر سازه ویژگی های خاص خود را دارد. شرکت مقاوم سازی پایون از شرکت های فعال در زمینه مقاوم سازی سازه های قدیمی در شهر تهران محسوب می شود که سالها تجربه در این زمینه را در کارنامه کاری خود دارد. این شرکت می تواند انتخابی مناسب برای مشاوره و اجرای مقاوم سازی ساختمان قدیمی شما باشد.